Улады прынамсі 18 гарадоў Ірана ўвялі забарону на выгул сабак — услед за сталіцай краіны Тэгеранам, дзе такая забарона дзейнічае з 2019 года. Пры гэтым аказаліся забароненымі не толькі прагулкі з хатнімі гадаванцамі, але і іх перавозка ў асабістым транспарце, піша Бі-бі-сі.
Пасля Ісламскай рэвалюцыі 1979 года ўлады Ірана лічаць сабак «нячыстымі» жывёламі, а валоданне імі — адным з сімвалаў заходняга ўплыву на краіну.
Іранскія законы не забараняюць валодаць сабакамі, аднак у апошнія гады афіцыйны Тэгеран распачаў крокі, якія ствараюць значныя цяжкасці для гаспадароў хатніх гадаванцаў.
У 2010 годзе іранскае Міністэрства культуры і ісламскай арыентацыі забараніла рэкламу прадуктаў, прызначаных для ўладальнікаў хатніх жывёл.
У 2014-м дэпутаты парламента Ірана паспрабавалі прыняць закон, па якім выгульваюць сабак людзі павінны былі падвяргацца штрафам і нават публічнай лупцоўцы, але гэтыя меры тады не атрымалі дастатковай падтрымкі.
У 2019 годзе ў Тэгеране быў забаронены выгул сабак, улады таксама загадалі паліцыі адбіраць аўтамабілі, у якіх перавозяць хатніх гадаванцаў, і закрываць неліцэнзійныя ветэрынарныя клінікі. Прадстаўнік уладаў горада ілам, дзе забарона на выгул сабак была ўведзеная ў нядзелю, заявіў, што супраць парушальнікаў «будуць распачатыя дзеянні юрыдычнага характару».
«Выгул сабак уяўляе пагрозу для грамадскага здароўя, спакою і камфорту», — сказаў журналістам пракурор з заходняга горада Хамедан Абас Наджафі.
Чаму ісламскія законы лічаць сабак «нячыстымі»
Гаворачы аб недапушчальнасці валодання сабакамі, Іранскія кансерватары спасылаюцца на паняцце «наджаса», гэта значыць бруд. Пры гэтым яны нагадваюць словы прарока Мухамеда пра тое, што «анёлы не ўваходзяць у дом, дзе жывуць сабакі».
Па гэтым пытанні таксама ёсць указ Вярхоўнага лідара Ірана аяталы Алі Хаменеі.
Ён заявіў, што практыка ўтрымання сабак «вартая асуджэння», калі жывёлы не выкарыстоўваюцца для выпасу жывёлы, палявання або аховы. Хаменеі дадаў, што з пункту гледжання ісламскіх законаў валоданне сабакамі забаронена (лічыцца харамам), калі гэта робіцца для пераймання неісламскай культуры.
Тлумачачы неабходнасць забаронаў, улады Ірана сцвярджаюць, што атрымліваюць скаргі ад мясцовых жыхароў, заклапочаных стабільнасцю сацыяльных асноў, бяспекай і грамадскім здароўем. Аднак колькасць уладальнікаў сабак пастаянна расце, асабліва сярод гарадской моладзі. Многія лічаць гэта формай пратэсту супраць іранскіх уладаў, якія імкнуцца абмежаваць асабістую свабоду людзей.
Паводле звестак звязанага з дзяржавай інфармагенцтва Borna, хатнія жывёлы ёсць у кожнага дзясятага жыхара Ірана, пры гэтым самыя папулярныя — сабакі і каты.
Праціўнікі дзеянняў уладаў, у тым ліку актор і сцэнарыст Мехраб Касемхані, кажуць, што забароны могуць адбіцца на жыцці 12 млн іранцаў.
«Ці падумалі аўтары гэтых нарматываў аб наступствах? — пытаецца Касемхані ў сваім Instagram. — І пра тое, ці можа навязванне асабістых пераваг нешматлікай групы такой вялікай колькасці людзей прывесці да шырокай незадаволенасці?»
Нягледзячы на ўведзеныя за апошнія гады абмежаванні, улады далёка не заўсёды забяспечваюць іх выкананне, і многія ўладальнікі сабак працягваюць выгульваць сваіх жывёл у Тэгеране і іншых гарадах краіны, піша агенцтва AFP.
Некаторыя выходзяць на такія прагулкі ноччу і робяць гэта ў аддаленых раёнах. Іншыя вязуць гадаванцаў на машынах, каб выгуляць у бязлюдным месцы.
Такія паводзіны (як і таемныя вечарынкі, дзе п'юць алкаголь, і невыкананне ісламскага дрэс-коду) — нефармальны пратэст супраць абмежаванняў асабістай свабоды ўладамі Ірана, адзначае служба маніторынгу Бі-бі-сі.