Даследаванне, апублікаванае ў часопісе Science of The Total Environment, паказвае, што значная частка апрамененага ўрану пасля дзесяцігоддзяў выветрывання застаецца ў верхнім пласце глебы і лёгкадаступная для экасістэмы, піша ТГ-канал "De Facto. Беларуская навука".
У адрозненне ад прыроднага ўрану, уран, які паходзіць з часціц рэактарнага паліва, мае большы патэнцыял для доўгатэрміновага ўзаемадзеяння з навакольным асяроддзем. Навукоўцы выявілі, што гэты ўран не распаўсюдзіўся глыбока ў глебу, а ў асноўным знаходзіцца ў верхнім 10-сантыметровым пласце, ствараючы нераўнамерныя кропкавыя крыніцы радыеактыўнага забруджвання.
Асаблівую занепакоенасць выклікае назапашванне часціц паліва ў адкрытых і лёгкаўзгаральных раёнах. Даследаванне папярэджвае аб сур'ёзнай пагрозе паўторнага распаўсюджвання радыеактыўных матэрыялаў у выніку пажараў.
Гэта новае даследаванне пацвярджае працяглую праблему радыеактыўнага забруджвання ў Чарнобыльскай зоне. Пажары ў зоне адчужэння ўжо неаднаразова выклікалі занепакоенасць з нагоды паўторнага вызвалення радыеактыўных ізатопаў у атмасферу. Высновы даследавання падкрэсліваюць важнасць пастаяннага маніторынгу і даследаванняў для ацэнкі рызык і распрацоўкі стратэгій змякчэння наступстваў.
Занепакоенасць выклікае не толькі распаўсюджванне ўрану, але і іншых радыеактыўных элементаў, такіх як цэзій-137 і стронцый-90, якія таксама захоўваюцца ў глебе. Доўгі перыяд паўраспаду гэтых ізатопаў азначае, што зона застанецца крыніцай радыеактыўнага забруджвання на працягу многіх дзесяцігоддзяў.
Даследаванне таксама мае значэнне для разумення паводзін урану ў навакольным асяроддзі пасля ядзерных аварый. Гэта можа дапамагчы ў інфармаванні стратэгій ачысткі і рэагавання ў выпадку будучых інцыдэнтаў.